Vücudunuzdan toksinleri atmak mı istiyorsunuz? Hızlı kilo kaybı,bağışıklık ve sindirim sisteminin daha iyi çalışması için yada çevrenizdeki çeşitli kimyasal maddeler sebebiyle endişelenip detoks yapmayı mı düşünüyorsunuz?Peki,detokslar gerçekten sanıldığı kadar etkili mi yoksa şehir efsanesi mi?

Detoks Nedir?

Detoks aslında vücut için zararlı seviyedeki alkol gibi çeşitli zehirli maddeleri vücuttan arındırmaya yarayan,hastanelerde uygulanan tıbbi prosedürün adıdır.Zehirli maddenin türüne ve miktarına bağlı olarak ilaç ve diğer tedavi yöntemlerini de içerebilmektedir.

Fakat çevrenizden duyduğunuz detoks kavramı ise evde tek başına uygulanabilen baş ağrısı,mide bulantısı,yorgunluk gibi semptomlardan kurtulmak yada hızlı kilo kaybını sağlamak amacıyla kullanılıyor.

Detoks Diyetleri

Genellikle enerjiyi geri kazanmak,arthirit vb. durumların hafifletilmesi için kullanılabileceği iddia edilen yöntemlerdir..Ancak medikal literatürde bu konuyla ilgili özel diyet bilgisi bulunmamaktadır. Harvard Health detoks diyetleri adı altında kaybedilen kiloların çoğunun aşırı düşük karbonhidrat alımı ve  bağırsak hareketlerinin artması,müshil gibi maddelerin neden olduğu sıvı kaybından kaynaklandığını belirtiyor. Dolayısıyla detoks diyetlerini bıraktığınızda verdiğiniz kiloları geri almanız kaçınılmaz gözüküyor.

Detox Diyetlerinin Potansiyel Riskleri 

*Karbonhidrat,protein vb. besin öğelesi ihtiyaçlar detox yaparken  karşılayanamaz.

*Laksatif kullanımına bağlı elektrolit dengesizliği ve dehidratasyona neden olabilir.

*Sürekli tekrarlanması halinde vücudun asit-baz dengesini bozabilir. 

Bağırsak Temizleme Detoksu

Bağırsak temizleme adı altında günlük olarak çeşitli lif oranı yüksek takviyeler,laksatiflerin kullanımını içermektedir.Bağırsakta bulunduğu düşünülen parazitlerin ve çeşitli dışkı artıklarının dışarı atılması maksadıyla uygulanması gerektiği iddia edilir.

FAKAT bu konunun hakkında hiçbir tıbbi kanıt bulunmamakla birlikte fayda olarak bu detox adında diyeti uygularken dışkıda bulunan jelatinimsi maddenin fotoğrafı gösterilir.Muhtemelen bu resimler fazla miktarda alınan lifin oluşturduğu dışkıyı belirtmektedirler.Ayrıca dışkı atıklarının ince bağırsakta kalması gibi durumun olmadığı ifade edilmiştir.

Diğer detoks diyetlerine benzer potansiyel riskleri vardır.

Detoks için farklı çaylar,beslenme biçimlerine gerek yoktur!

İngiliz Diyetetik Birliği ciddi tıbbi durumunuz olmadıkça vücudunuzun atıkları ve toksinleri detoksifiye edip vücuttan uzaklaştırma konusunda kendini iyi geliştirmiş sisteme sahip olduğunu ifade ediyor.Yani vücudunuz toksinleri,alkol,ilaç,ölü hücreleri zaten filtreleyip gerekli işlemleri yaparak dışarıya atıyor.Deri,bağırsak,karaciğer ve böbrekleriniz sizin için çalışıp atıkları uzaklaştırıyor.Farklı bir detoks programına ihtiyacınız yok!Ayrıca bu kapsamda detoks yapacak spesifik içecek yada ilaç vb. yoktur.

Uzun süre sağlıksız beslenip birkaç gün detoks yaparak telafi edildiği veya toksinlerin atışdığını düşünmek de mantıklı değildir.Sonuç olarak fasting açısından bakıldığında ise hızlı kaybedilen kilolar yoğunlukla su(yağ yerine) ve vücudun karbonhidrat deposu olan glikojenden oluşmaktadır.Yaptığınız 'detoks programı' bittiğinde tekrar eski beslenme alışkanlıklarına dönüleceğinden muhtemelen verilen kilolar da geri alınır.Sonuç olarak sağlıklı vücudunuz varsa yeterli su tüketimi,sağlıklı beslenme,düzenli fiziksel aktivite yapmanız yeterlidir.Tabii ki tükettiğiniz sebze ve meyvelerin sağlığımıza faydası vardır fakat detoks adı altındaki iddialar abartıdır.

Kaynakçalar

https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/the-dubious-practice-of-detox

https://www.bda.uk.com/resource/detox-diets.html